آشنایی با گام مینور

در این مطلب با گام مینور طبیعی و 7 حالت آن آشنا خواهید شد. همچنین تفاوت آن با گام ماژور را خواهید آموخت.  مانند گام ماژور این گام هم یکی از گام های مهم گیتار لید است و باید به آن مسلط باشید.

بهتر است قبل از مطالعه ی این بخش با مباحث زیر آشنایی داشته باشید.

• مفهوم فاصله و نیم فاصله در گیتار را بدانید. برای این منظور مطلب آشنایی با فاصله و انواع آن مانند پرده و نیم پرده را بخوانید.
• باید نت ها را روی دسته ی گیتار تشخیص دهید. برای این منظور باید فرت برد گیتار و نام سیم ها را  بشناسید.
• با گام ماژور آشنا باشید.

چگونه گام مینور طبیعی ساخته می شود

دو روش را برای ساخت این گام بررسی خواهیم کرد.

در روش اول می توانیم این گام را از گام ماژور بدست آوریم. به عنوان مثال گام C ماژور را در نظر می گیریم. خواهیم داشت :

C(1)-D(2)-E(3)-F(4)-G(5)-A(6)-B(7)

حال می خواهیم  گام C مینور را از آن بسازیم.کافی است سه نت را نیم پرده عقب ببریم.

این نت ها عبارتند از : نت سه ، نت شش و نت هفت.

یعنی خواهیم داشت.

C-D-Eb-F-G-Ab-Bb

در روش دوم برای ساخت گام مینور از فرمول آن استفاده خواهیم کرد.

فرمول گام ماژور به صورت زیر :

W, W, H, W, W, W, H

و فرمول گام مینور به صورت زیر است.

W, H, W, W, H, W, W.

H یعنی half step یا نیم پرده. W یعنی whole step یا یک پرده.

می خواهیم با استفاده از این فرمول گام C مینور را بسازیم.

مثل حالت قبل نت ها را به ترتیب بنویسید.

C(1)-D(2)-E(3)-F(4)-G(5)-A(6)-B(7)

طبق فرمول باید بین نت دو /سه و پنج / شش نیم پرده فاصله باشد.

در اینجا بین E و D یک پرده فاصله است پس E را نیم پرده عقب می بریم. یعنی E تیدیل می شود به Eb

بین نت 5 و 6 هم باید نیم پرده فاصله باشد. در حالت اولیه بین A و G یک پرده فاصله است پس A را نیز نیم پرده عقب می بریم. یعنی A تبدیل می شود به Ab

تا اینجا داریم :

C-D-Eb-F-G-Ab-B-C

اما هنوز گام مینور ساخته نشده است. طبق فرمول باید بین نت هفت و هشت نیز یک پرده فاصله باشد. در حالت اولیه بین B و C نیم پرده فاصله است. پس B را نیز نیم پرده عقب می بریم. یعنی B تبدیل می شود به Bb

C-D-Eb-F-G-Ab-Bb-C

7 حالت گام مینور طبیعی

در این مثال از نت ریشه #F استفاده خواهیم کرد. #F روی فرت دوم سیم ششم قرار دارد.

طبق فرمول زیر نت ها را روی دسته ی گیتار جاگذاری می کنیم.

W, H, W, W, H, W, W.

پس خواهیم داشت :

این گام هفت نت دارد یعنی می توانیم از هفت نت ریشه ساخت گام را شروع کنیم و به هفت الگو برسیم. این هفت الگو را روی شش سیم گیتار جاگذاری می کنیم. شماره انگشتی که باید برای نواختن این گام ها استفاده کنید زیر هر الگو با قرمز مشخص شده است.

پوزیسیون اول با شروع از نت 1 ( فرت دو سیم شش)

پوزیسیون دوم با شروع از نت 2 ( فرت چهارم سیم شش)

پوزیسیون سوم با شروع از نت b3 ( فرت پنج سیم شش)

b3 یعنی نت سوم گام نیم پرده عقب رفته یا بمل شده است.

پوزیسیون چهارم با شروع از نت 4 ( فرت هفت سیم شش)

پوزیسیون پنجم با شروع از نت 5 ( فرت نه سیم شش)

پوزیسیون ششم با شروع از نت b6 ( فرت ده سیم شش)

پوزیسیون هفتم با شروع از نت b7 ( فرت دوازده سیم شش)

نکاتی برای تمرین این هفت حالت

در تمرین این الگوها از آلترنیت پیکینگ استفاده کنید.

مطئن شوید که تمام حالت ها را تمیز و بدون اشکال می نوازید.

تمرینات را آرام شروع کنید و بعد از تسلط بر یک سرعت خاص سرعت مترونوم را بالا ببرید.

محل نت های ریشه هر هفت حالت را به خاطر بسپارید.

گام مینور هارمونیک

تفاوت گام مینور طبیعی و هارمونیک به نت هفتم بر می گردد. در گام مینور طبیعی نت هفتم مینور و در گام هارمونیک نت هفتم ماژور است. برای روشن شدن موضوع از گام A مینور طبیعی به عنوان مثال استفاده می کنیم.

A مینور طبیعی :  A, B, C, D, E, F, G, A

A مینور هارمونیک :  A, B, C, D, E, F, G#, A

همانطور که می بینید تنها تفاوت در نت هفتم است جایی که نت G دیز شده است. این تغییر باعث به وجود آمدن صدای جالبی در این گام می شود.

تبلچر زیر گام A مینور طبیعی را نشان می دهد

تبلچر زیر نیز گام A مینور هارمونیک را نشان می دهد. همانطور که می بینید نت هفتم گام یعنی G نیم پرده جلو یعنی از فرت پنج در سیم 4 به فرت شش در سیم چهار و از فرت هشت در سیم دو به فرت نه در سیم دو رفته است.

گام مینور ملودیک

در مثال قبل با گام مینور هارمونیک آشنا شدید. در این گام بین نت 6 و 7 یک و نیم پرده فاصله است. برای این منظور نت 6 را نیم پرده جلو می بریم. در ادامه با یک مثال تفاوت دو گام ملودیک و هارمونیک را نشان خواهیم داد.

A مینور هارمونیک :  A, B, C, D, E, F, G#, A

A مینور ملودیک : A, B, C, D, E, F#, G#, A

به تفاوت در نت F توجه کنید. در زیر تبلچر گام A مینور ملودیک آورده شده است.  نت هایی که با قرمز مشخص شده اند تفاوت این گام را با مینور طبیعی نشان می دهد. همانطور که می بینید در حالت ملودیک دو نت 6 و 7 نیم پرده نسبت به مینور طبیعی جلو رفته اند.

ذکر این نکته لازم است که ما دو نوع مینور ملودیک داریم.

• مینور ملودیک واقعی ( real melodic minor)
• مینور ملودیک کلاسیک ( classic melodic minor )

در نوع واقعی حالت بالا رونده و پایین رونده همانطور که در شکل بالا هم نشان داده شده است یکسان است.

اما در حالت کلاسیک در حالت پایین رونده گام مینور ملودیک به مینور طبیعی تغییر داده می شود. بعضی از موزیسین ها به صدای مینور ملودیک در حالت پایین رونده علاقه ندارند و ترجیح می دهند از حالت طبیعی استفاده کنند. تبلچر مینور ملودیک کلاسیک در شکل زیر نشان داده شده است. به تفاوت در دو حالت بالا رونده و پایین رونده توجه کنید.

منابع

fretjam.com

guitarhabits.com

guitarlessons.com

simplifyingtheory.com